Կրթական համակարգը դարձել է ինկուբատոր` իշխող կուսակցության համար (տեսանյութ)
2008 թվականի մարտի մեկյան դեպքերը հանրակրթական դպրոցների դասագրքերում ներկայացված են խիստ կողմնակալ, բացակայում են դրանց իրական շարժառիթները, պատճառներն ու հետևանքները, ինչի հետևանքով նոր սերնդի մոտ թյուր և ոչ լիարժեք կարծիք ու տեղեկատվություն է 10 տարի առաջ տեղի ունեցածի վերաբերյալ: «Մարտի մեկի մասին դասագիրքն ընթերցելով կնկատեք, որ խոսքը գնում է ինչ որ ցուցարարների մասին, որոնք իբր անհայտ՝ ապակայունացնում էին երկրում իրավիճակը, 10 օր շարունակ հանրահավաքներ անում, և պարզ չէ թե ինչի տեղի ունեցան ողբերգական դեպքերը: Փաստացի՝ մոտ 20 տարվա վաղեմության դեպքերը գնահատվում են որպես ժողովրդավարությանը հասցված վնաս, իսկ 10 տարվա իրադարձությունները, որոնք Հայաստանի ճակատագրի վրա ազդեցություն են ունեցել, ընդամենը երկու տողով են արծարծվում», - ասում է Ժուռնալիսների «Ասպարեզ» ակումբի նախագահ Լևոն Բարսեղյանը: Ըստ բանախոսի՝ դասագրքում նման մոտեցումն ապացուցում է, որ կրթությունը ՀՀ-ում խիստ իշխանական է, եթե ոչ՝ քաղաքականացված, ինչը բնորոշ էր խորհրդային տարիներին: Լ.Բարսեղյանի համոզմամբ՝ դասագրքերում պետք է ներկայացվեր միայն իրական դեպքերի և փաստերի շարանը, թե քանի հոգի է զոհվել, մարմնական վնասվածք ստացել, ձերբակալվել, ինչպիսին է եղել մարդու իրավունքների պաշտպանության ինստիտուտների ու միջազգային հանրության արձագանքը և ովքեր են արդյոք պատասխանատվության ենթարկվել, որպեսզի նոր սերունդն ու օտար ընթերցողը նոմինալ պատկերացում կազմեր տեղի ունեցածի մասին, ինչը չի կարողացել անել դասագրքի վրա աշխատած ակադեմիական խումբը: Նրա կարծիքով, պետք է ապաքաղաքականացնել ամբողջ կրթական համակարգը՝ սկսած մանկապարտեզից: «Դպրոցը պետք է իշխանազերծել և քաղաքականազերծել, նույնիսկ՝ մանկապարտեզը, որտեղ գնում է նույն միլիտարիզացիան, կղերականացումը: Դպրոցի տնօրենները չպիտի լինեն կուսակցականներ: Սա իմ համոզմունքն է, և դա երկրին մեծ վնաս է տալիս: Լրիվ մնացել է սովետական ռեժիմը, միայն կուսակցության անունն է փոխվել, և կրթական համակարգը դարձել է ինկուբատոր ապագա իշխող որևէ կուսակցության համար: Դպրոցը պետք է ազատել այդ ախտից, քաղցկեղից, որ դրանից հետո ուշադրություն դարձնել գիտելիքի, ոչ թե քարոզչությանը», - ասում է նա: Ըստ պատմաբան Վահրամ Թոքմաջյանի, դասագրքերն այդպես էլ չձերբազատվեցին խորհրդային տարիների հատուկ քարոզչությունից, չկա դիսկուս և քննարկում, բազմակողմանիություն, իսկ վերջին հրատարակության դասագրքերում նկատել է նույնիսկ Դաշնակցության քաղաքական քարոզչությունը: «Դասագիրքը, բացի օրվա իշխանության քաղաքականության արտացոլումը լինելուց՝ դարձել է նաև եկեղեցապետական բուկլետ, ինչն ավելի վտանգավոր է», - ասում է նա: Կրթական քաղաքացիական նախաձեռնության անդամ Վահրամ Սողոմոնյանի կարծիքով՝ կրթական համակարգն այսօր միտված է զուտ միլիտարիզացմանը, իսկ պատմությունը կամայականորեն վերախմբագրվում է թե իշխող կուսակցությունների, և թե եկեղեցու կողմից: «Այս ամենն արվում է, որպեսզի աշակերտը հնարավորինս հեռու լինի իր ապրած իրականությունից: Պատմական իրադարձությունները ֆիլտրվում են»,- ասում է նա: Ըստ բանախոսի՝ պետությունը իր կրթական քաղաքականությամբ պետք է զուտ համակարգի իր երկրի քաղաքացու ձևավորումը, ոչ թե ներազդի նրա վրա: